Beter door het leven met doofheid

Doof zijn betekent dat je heel slecht of helemaal niet meer kunt horen (90dB of meer gehoorverlies). Doofheid vanaf de geboorte of vanaf jonge leeftijd kan verschillende oorzaken hebben, zoals genetische factoren, infecties tijdens de zwangerschap, complicaties bij de bevalling, blootstelling aan schadelijke stoffen, aangeboren afwijkingen van het oor en bepaalde genetische syndromen.

Vroegdoof zijn brengt verschillende uitdagingen met zich mee, zowel op jonge leeftijd als later in het leven. Denk hierbij aan communicatieproblemen, eenzaamheid, zelfstandigheid, werk vinden en houden of het regelen van geldzaken en administratieve dingen bij instanties zoals het UWV, de gemeente of school.

Veel dove mensen redden zich prima. Maar ook zij hebben wel eens een probleem. Net als iedereen kunnen dove mensen ook te maken krijgen met relatie- of opvoedproblemen of problemen in de gezondheid. Ook kan iemand last krijgen van oververmoeidheid en concentratieproblemen, stress en depressiviteit. Waar het probleem ook door komt, GGMD helpt. Bekijk ons aanbod van ondersteuning.

Er zijn veel praktische hulpmiddelen die het leven van dove mensen inclusief en gemakkelijker maken. Iedereen is anders, dus niet elk hulpmiddel is voor iedereen geschikt.

• Iedereen die doof of slechthorend is, heeft recht op een tolk. De overheid betaalt het uurtarief van de tolk. Die kun je inzetten tijdens belangrijke gesprekken en gebeurtenissen. Er zijn o.a. tolken Nederlandse Gebarentaal, tolken Nederlands ondersteund met gebaren en schrijftolken. Je kunt een tolk regelen via Tolkcontact of via het register van tolken (stichting RTG).
• Soms is er de mogelijkheid voor een gehoorapparaat. Ze kunnen in het oor of achter het oor gedragen worden en versterken het geluid. Voor een goed advies kunt u terecht bij een Audiologisch Centrum.
• Een cochleair implantaat (CI) is een elektronische prothese. Een CI bestaat uit een inwendig deel (het implantaat) en een uitwendig deel (de spraakprocessor). Met een CI kunnen personen die geen of nog maar een beperkt restgehoor hebben opnieuw klanken, geluiden en spraak waarnemen.
• Visuele hulpmiddelen: Flitslichten, trilwekkers en visuele waarschuwingssignalen kunnen helpen om aandacht te trekken of waarschuwingen te geven. Bij een Hoorinfotheek kun je allerlei hulpmiddelen uitproberen. Ook kun je daar informatie krijgen over aanschaf en vergoedingen.
• Er zijn diverse apps die handig zijn voor dove en slechthorende mensen. In een spraak-app type je de tekst en een stem vertelt wat jij wil zeggen. Er zijn ook apps die omgevingsgeluiden herkennen en deze omzetten naar een melding of waarschuwing (bijvoorbeeld: SoundAlert).
• Televisie-ondertiteling: Nederlandstalige televisieprogramma’s op de publieke zenders worden meestal ondertiteld voor dove en slechthorende mensen. Deze ondertiteling is aan te zetten via teletekstpagina 888.

Doofheid kan invloed hebben op de omgang met anderen. Een doof persoon tussen allemaal horende mensen, die niet of niet de hele tijd gebaren, kan zich buitengesloten voelen. Daardoor merkt de horende omgeving soms dat diegene niet meer mee wil naar verjaardagen, vaker geïrriteerd is of vermoeid is.

Aan de andere kant kunnen horende partners of familieleden het zwaar vinden om steeds te vertalen tussen de horenden en de dove persoon. Het is belangrijk hierover te praten, communicatieafspraken te maken en samen naar creatieve oplossingen te zoeken. Dit houdt de relatie goed. GGMD kan je daarbij helpen.

Kinderen van een dove ouder merken ook de gevolgen. Dove ouders kunnen soms moeilijker communiceren met het kind of de school. Een horende partner of andere horende familieleden krijgen vaak een groter aandeel in de opvoeding. De medewerkers van GGMD begrijpen dat dit soms kan leiden tot frustratie en problemen.

Veel personen die doof geboren zijn, maken gebruik van gebarentaal. Gebarentaal is een natuurlijke taal die wordt gebruikt door dove en slechthorende mensen om te communiceren door middel van handbewegingen, gezichtsuitdrukkingen en lichaamstaal. Het is een volwaardige taal met een eigen grammatica en woordenschat (lexicon), net als gesproken talen.

Dove personen in Nederland gebruiken gewoonlijk NGT (Nederlandse Gebarentaal). NmG staat voor Nederlands (ondersteund) met Gebaren en wordt gebruikt door mensen die op latere leeftijd te maken hebben gekregen met gehoorverlies.

Net zoals gesproken talen verschillen van land tot land, variëren ook gebarentalen van regio tot regio. Er zijn, alleen al in Nederland, verschillen in de gebaren die gebruikt worden, bijv. afhankelijk van leeftijd en bezochte dovenschool. Ook wereldwijd zijn er verschillen in gebarentalen.

Sommige mensen vinden het spannend om te praten met iemand die doof is. Helemaal als je geen gebarentaal spreekt. Maar dat is niet nodig. Vaak vinden dove mensen het leuk als je normaal contact legt en een ontspannen gesprek probeert te voeren.

Kijk de dove persoon vriendelijk aan en praat langzaam en duidelijk (zonder hierbij te overdrijven). Het is niet nodig om grote handgebaren te maken maar iets aanwijzen kan helpen. Als de dove persoon goed kan lezen, kan het ook helpen om dingen op te schrijven of te typen op je telefoon. Heb je regelmatig contact met deze persoon, en spreekt diegene gebarentaal? Vraag of de dove persoon je een paar gebaren leert!

Belangrijk is om te vragen wat de voorkeur is van de persoon en daarnaar te luisteren. Wees geduldig en begripvol als de communicatie wat langer duurt of als er misverstanden zijn. Laat de persoon weten dat je bereid bent om moeite te doen om effectief te communiceren.

Meer tips voor communicatie met doven en slechthorenden vind je hier.

Voor personen die doofgeboren of vroegdoof zijn, is gebarentaal vaak de eerste taal. Geschreven taal is voor sommige dove personen moeilijk. Lezen kan dan lastig zijn. Brieven van bijvoorbeeld de huisarts, school, de gemeente, het UWV of een andere instantie zijn daardoor moeilijk te begrijpen. En sommige instanties kun je alleen bellen. Dat maakt het extra moeilijk. GGMD biedt daarom ook ondersteuning bij geldzaken, wonen en instanties.

De dovencultuur is de cultuur en identiteit van personen die doof of slechthorend zijn. Horende mensen zien doofheid als een gebrek of beperking. Maar de meeste dove personen voelen dat niet zo. Binnen de dovengemeenschap (dovenwereld) is doof zijn juist een pluspunt.

Veel dove mensen zijn trots op hun taal, gemeenschappelijke waarden en de eenheid binnen de dovenwereld. Ze delen ervaringen, praktische tips en helpen mee aan de ontwikkeling van de Nederlandse Gebarentaal. Dovencultuur staat voor trots en streven naar gelijkheid en erkenning.

GGMD biedt zorg aan mensen die doof zijn. Onze deskundige medewerkers communiceren op de manier die bij jou past. Zij kennen de mogelijkheden en moeilijkheden van dove en slechthorende mensen in een ‘horende’ wereld. GGMD richt zich op jou, op je veerkracht en je eigen regie.

Wij hebben een breed aanbod aan maatschappelijke dienstverlening en ambulante begeleiding zoals individuele begeleiding, groepsgesprekken, ondersteuning en training op gebied van:

• Dagelijkse dingen en zelfstandigheid
• Relaties met anderen
• Het opvoeden van kinderen
• Een goede communicatie

Ook bieden we zorg op mentaal- en psychisch gebied, zoals bij:

• Problemen in de omgang met gehoorverlies
• Eenzaamheid
• Depressie en angst
• Pesten, seksueel misbruik en (huiselijk) geweld
• Zelfbeeld en positieve levenshouding
• Specialistische GGZ zoals Autisme, ADHD, angst- en dwangklachten, dementie, borderline, manie, schizofrenie, eetproblemen en verslaving

GGMD is er speciaal voor dove en slechthorende mensen en anderen met een gehoorbeperking. Onze professionele medewerkers weten wat het is om een gehoorbeperking te hebben.

Wij weten dat, wat je probleem ook is, het van belang is dat je goede zorg krijgt van mensen die met je kunnen communiceren. Onze medewerkers spreken duidelijk en kunnen gebaren of zetten indien nodig of gewenst een gebaren- of schrijftolk in. Zij weten wat de mogelijkheden en moeilijkheden zijn van mensen die doof zijn of een gehoorbeperking hebben. GGMD richt zich op jou, op je veerkracht en je eigen regie.

Bij GGMD werken onder andere maatschappelijk werkers, ambulant begeleiders, psychologen en communicatietrainers samen om jou de juiste zorg te bieden.